تابويي كه شكسته شد؛ توافق جامع يا موقت؟
از زمان اتفاق ميمون و مبارك آغاز مذاكرات ايران و امريكا، كرارا در جلساتي كه حضور داشتم، گفتم كه مفهوم واقعي و هدف غايي سياست «تامين خير و كاهش مرارت» مردم است. تغيير رويكرد حاكميت را بايد به فال نيك گرفت و از آن استقبال كرد. روشن است اين سخن به آن معنا نيست كه دو كشور وارد بهشت روياهاي خود شدهاند و به تعبير عاميانه همه چيز گل و بلبل شده است و ديگر هيچ مانع و رادعي بين دو كشور وجود ندارد.
گسلهاي بين تهران و واشنگتن به قدري عميق است كه نميتوان به اين زودي از عادي شدن مناسبات سخن گفت. مهم قرار گرفتن اين قطار در ريل منتهي به مقصد، برداشتن موانع با نرمش و انعطاف و پذيرش منطق برد - برد در مذاكرات است. لازم نيست در انگيزهها كنكاش كرد و نيتخواني را مبناي تحليل قرار داد. مساله كاملا روشن است. اگر راهبرد دور جديد مذاكرات آنچنان كه گفتهاند، اطمينان از راهبرد غيرنظامي صنعت هستهاي ايران از يكسو و رفع يا لغو تحريمها ازسوي ديگر است، عدم اصرار بر تحقير حريف جزء لاينفك اين راهبرد خواهد بود. بايد از هر مطالبهاي كه ظن تحقير (هر يك از طرفين) را در پي داشته و منجر به تعويق و كاهش سرعت آن شود، پرهيز كرد. به نظر اكثر كارشناسان، در بهترين شرايط براي توافق قرار داريم. ترديد نكنيم كسي جز ترامپ نميتواند تصميم به توافق گرفته و آن را اجرا كند. او هم جسارت و توانايي اين كار و هم ابزارهاي قانوني اين مهم را در دست دارد. با وجود اختلافات داخلي دست ترامپ در نهادهاي قانونگذاري كشورش باز است. با توجه به برخورداري از حمايت اكثريت در كنگره و علاوه بر اينكه مانعي براي پيشبرد توافق با ايران ندارد ترامپ ميتواند در صورت لزوم آن را به صورت معاهده (Treaty) در سنا به تصويب برساند. اقدامي كه دست رييسجمهور بعدي در آسيب زدن به اين توافق را ميبندد. توافق موقت پيشنهادي رييس تيم مذاكرهكننده ايران اگر تاكتيكي براي گذر از مهلت ۶۰ روزه باشد، ميتواند قابل قبول باشد. با اين وجود هدفگذاري ما بايد بر توافق جامع متمركز شود و ضروري است به صراحت به طرف مقابل منتقل شود. اميدوارم تيم سياست خارجي ما در اين مسير موفق باشد و توافق جامعي را به مردم ايران هديه بدهد.
سفير پيشين ايران در آفريقاي جنوبي